BorisPasternakPoems

Բորիս Պաստեռնակ (1890-1960) Борис Пастернак

Ռուս գրող, բանաստեղծ և թարգմանիչ։ Համարվում է 20-րդ դարի ռուս խոշորագույն բանստեղծներից մեկը։

Translations from Russian

Թարգմանություններ ՌՈՒՍերենից

Poetic Translations Into And From Armenian

Բանաստեղծական Թարգմանություններ

Հայերեն և Հայերենից

Translations

Թարգմանություններ

ՀԱՄԼԵՏ

Ժխորը լռեց: Հարթակ ելա ես:

Ու դռների մեջ կանգնած տրտմալի՝

Որսում եմ հեռու արձագանքի մեջ

Գալիք անցուդարձն իմ ապրած դարի:

Հառել է վրաս գիշերը խավար

Հազար դիտակներ առանցքապտույտ:

Եթե հնար է, անցրու՛ հիմա, Հա՛յր,

Հեռու տար ինձնից այս բաժակը դու:

Սիրում եմ միտքդ անշեղ ու համառ

Եվ դերն այս խաղալ հոժար եմ այնքան:

Բայց այլ վիճակ է, մի այլ դրամա,

Եվ ազատիր ինձ, Հայր իմ, այս անգամ:

Նշված են, սակայն, և անշրջելի՝

Դեպքեր ու վախճան, ճամփա և ուղի:

Փարիսեցոց դեմ մենակ եմ էլի:

Կյանքը դաշտ չէ հարթ, որ անցնես ուղիղ:

ԳԵԹՍԵՄԱՆԻ ԱՅԳԻՆ

Հեռու, անհաղորդ աստղերի փայլով պաղ և առկայծուն

Լուսավորված էր ճամփի ոլորքի ամեն ելևէջ:

Ճամփան ձգվում էր Ձիթենյաց լեռան շուրջը, իսկ ցածում

Խորխորատ կիրճով Կեդրոնն էր հոսում իր ափերի մեջ:

Փոքրիկ բացատն էր ընդհատվում կեսից, ու նրանից դեն՝

Սկիզբ էր առնում վառ Կաթնծիրի աստղալից ուղին:

Ձիթենիները արծաթ, ալեհեր, շարժվելով արդեն,

Ճիգ էին թափում քայլել օդի մեջ՝ կտրված հողից:

Եվ ինչ-որ մեկի այգին էր հեռվում, ու Նա հոգնաբեկ,

Աշակերտներին թողնելով այնտեղ՝ պատի մոտ այգու,

Ասաց.«Մահու չափ տրտում է հոգիս, այդտեղ մնացեք

Եվ արթուն եղեք, ինձ հետ միասին աղոթեք անքուն»:

Ինչպես այս կյանքում մարդուն փոխ տրված չնչին իրերից,

Նա հրաժարվեց անտրտունջ, առանց հակամարտ ջանքի՝

Իր ամենազոր և հրաշագործ շնորհից վերին

Եվ դարձավ մեզ պես մի մահկանացու՝ պատրաստ տանջանքի:

Գիշերվա հեռուն եզերք էր թվում մի խորհրդավոր,

Անափ մի եզերք ոչնչացումի և անէության:

Եվ անբնակ էր ողջ տիեզերքն իր խորքով հեռավոր,

Ու լոկ այգին էր միակ տարածքը կյանքի, կեցության:

Եվ նայելով սև, անհուն վիհերի խորքը անհատակ,

Անսկիզբ, անվերջ... նախազգացումի ահավոր տոթում,

Որ հեռու տանի մահվան բաժակը, ճիգով բովանդակ,

Արյուն-քրտինքով համակ պարուրված՝ Հորն էր աղոթում:

Եվ իր աղոթքով մեղմելով մահու խոնջանքը անլուր՝

Դուրս ելավ այգուց ու տեսավ այնտեղ, հենց այգուն մոտիկ,

Աշակերտները, քնով ընկճված, անաղոթք ու լուռ,

Նիրհում են արդեն ցանկապատի մոտ՝ մեկնված խոտին:

Ձայն տվեց նրանց. «Ձեզ արժանացրեց Տերը Երկնային

Ապրելու ինձ հետ, իսկ դուք ննջում եք մեռյալի նման:

Բայց ժամն է արդեն, որ Որդին Մարդու մատնվի մահին,

Եվ նա ինքն իրեն մեղավորներին կհանձնի հիմա»:

Ասաց... Ու հանկարծ, ասես անհայտից, ամբոխ մի մթար,

Ստրուկներ անթիվ և խառնաճաղանջ մի թափառախումբ...

Կրակներ, սրեր... Առջևից ահա գալիս է Հուդան՝

Շուրթերի վրա՝ դրոշմի պատրաստ մատնության համբույր:

Պետրոսն իր սրով մարդասպաններին դեմ ելավ փութով

Ու զարկով արագ՝ ականջը կտրեց նրանցից մեկի:

Բայց լսեց. «Վեճը՝ անկարելի է լուծել երկաթով,

Մա՛րդ, սրով կընկնի, ով այն կհանի, սուրդ տեղը դիր:

Կարծում ես Հայրն իմ ինձ չէ՞ր պաշտպանի գնդերով բազում,

Հրեշտակների անթիվ լեգեոններ այստեղ կանչելով,

Եվ այն ժամանակ սրանք, չդիպած անգամ իմ մազին,

Կչքանային անձայն ու անհետ՝ հավետ կորչելով:

Բայց գիրքը կյանքի իր այն էջին է մոտեցել հիմա,

Որ թանկ է բոլոր սրբություններից, մասունքից ամեն:

Հասել է ժամը, գրվածը պիտի իրականանա,

Ուրեմն, ինչ որ գրված է այնտեղ, թող լինի: Ամեն:

Դարերի հոսքը՝ առակ է ասես, իմաստուն զրույց,

Եվ ընթացքի մեջ կարող է այրվել բոցով բռնկուն:

Ես դամբան կիջնեմ հանուն մեծության իր ահեղաշունչ՝

Տրված ինքնակամ տառապանքների, լուռ, հեզ ու նկուն:

Ես դամբան կիջնեմ ու երրորդ օրը կհառնեմ նորից,

Եվ, ինչպես գետի հոսանքին հլու լաստերն համրօրոր,

Քարավանի պես ինձ մոտ կլողան հեռու խավարից

Ու դատաստանի կկանգնեն իմ դեմ դարերը բոլոր»:

Թարգմանությունը Խորեն Գասպարյանի

Гамлет

Гул затих. Я вышел на подмостки.

Прислонясь к дверному косяку,

Я ловлю в далеком отголоске,

Что случится на моем веку.

На меня наставлен сумрак ночи

Тысячью биноклей на оси.

Если только можно, Aвва Oтче,

Чашу эту мимо пронеси.

Я люблю Твой замысел упрямый

И играть согласен эту роль.

Но сейчас идет другая драма,

И на этот раз меня уволь.

Но продуман распорядок действий,

И неотвратим конец пути.

Я один, все тонет в фарисействе.

Жизнь прожить — не поле перейти.

ГЕФСИМЕНСКИЙ САД

Мерцаньем звезд далеких безразлично
Был поворот дороги озарен.
Дорога шла вокруг горы Масличной,
Внизу под нею протекал Кедрон.

Лужайка обрывалась с половины.
За нею начинался Млечный путь.
Седые серебристые маслины
Пытались вдаль по воздуху шагнуть.

В конце был чей-то сад, надел земельный.
Учеников оставив за стеной,
Он им сказал: «Душа скорбит смертельно,
Побудьте здесь и бодрствуйте со мной».

Он отказался без противоборства,
Как от вещей, полученных взаймы,
От всемогущества и чудотворства,
И был теперь, как смертные, как мы.

Ночная даль теперь казалась краем
Уничтоженья и небытия.
Простор вселенной был необитаем,
И только сад был местом для житья.

И, глядя в эти черные провалы,
Пустые, без начала и конца,
Чтоб эта чаша смерти миновала,
В поту кровавом Он молил Отца.

Смягчив молитвой смертную истому,
Он вышел за ограду. На земле
Ученики, осиленные дремой,
Валялись в придорожном ковыле.

Он разбудил их: «Вас Господь сподобил
Жить в дни мои, вы ж разлеглись, как пласт.
Час Сына Человеческого пробил.
Он в руки грешников себя предаст».

И лишь сказал, неведомо откуда
Толпа рабов и скопище бродяг,
Огни, мечи и впереди — Иуда
С предательским лобзаньем на устах.

Петр дал мечом отпор головорезам
И ухо одному из них отсек.
Но слышит: «Спор нельзя решать железом,
Вложи свой меч на место, человек.

Неужто тьмы крылатых легионов
Отец не снарядил бы мне сюда?
И, волоска тогда на мне не тронув,
Враги рассеялись бы без следа.

Но книга жизни подошла к странице,
Которая дороже всех святынь.
Сейчас должно написанное сбыться,
Пускай же сбудется оно. Аминь.

Ты видишь, ход веков подобен притче
И может загореться на ходу.
Во имя страшного ее величья
Я в добровольных муках в гроб сойду.

Я в гроб сойду и в третий день восстану,
И, как сплавляют по реке плоты,
Ко мне на суд, как баржи каравана,
Столетья поплывут из темноты».

Перевод на армянский Хорена Гаспаряна