GagikDavtianPoemsCzech

POEZIE

Světlo měsíce je stejně klidné

jako bzučení včelího roje

nad kvetoucí zahradou
nad chmelem.

Zázrakem, zrakem, shora
vidím cizí pobřeží
stojím u pásu moře.

Zázrakem, zrakem, shora
vidím skrytý pohyb
v hlubinách zeměkoule
děsící duši
magmatu silný var!

Dokážu pevnou nohou
setřást popel putování,
s lehkostí chodit po hvězdách
mlhavém souhvězdí Lyry.

A nějakým zázrakem, správně
pohlédnout na relikvie ovce
připoután k věčným výšinám
obdivovat temnotu a světlo.

A nějakým zázrakem, správně
králové všech zemí světa

na váhách měnící pořadí

začali měřit svědomí,
najednou pochopili smrtelnost života.

Králové všech zemí světa

si uvědomili axiom –

jedině smrt není smrtelná.

V tu chvíli, nějakým zázrakem
všichni živí se dívali na svět,
dívali se živým prizmatem
mých očí na život, na smrt,
hluboko do sebe...

TAJEMSTVÍ ŽIVOTA

Budu na tebe čekat

ve stanovené hodině,

pokud nepřijdeš,

budu na tebe čekat celý den,

pokud znovunepřijdeš,

budu čekat měsíc,

pokud nepřijdeš ani tehdy,

strávím čekáním rok,

pokud opět nepřijdeš,

budu čekat století,

pokud znovu nepřijdeš,

budu znovu čekat

a...
pak můžu žít navždy...

KDYŽ ODEJDEŠ

Ó svatý sirotku

putující srdcem!

Jak můžeš vydržet tuto světskou bolest?

Kde se v nešťastném světě, nešťastníku,

můžeš ohřát, když jsi doposud přijímal

veškeré trápení?

A ty jsi byla požehnána,

tiše jsi odešla,

myslel sis, že okamžité štěstí je sladší,

než posedlost pocitem a sílou sladké mouky,

ani sis nevzpomněl na její sbohem.

Požehnaná, víš, že když jsi mě tak ponechala,

teď si s sebou nic nebereš,

opustíš sebe sama a začneš žít,

třpytit jako střepina ze skla,

jako ostrý nůž v mém bláznivém srdci.

Pokud mě ale nechceš zabít,

nedotýkejte se ho zbytečně,

nevytahuj ten nůž z rány,

který jsi tak láskyplně vyleštila,

nepřerušuj předčasně bolestivé dny.

NIC JINÉHO SE NESTALO

Den může být takový, jaký je,
není ochromen marností,
můžeme být stále přáteli
s absurdním jasným snem.
Jako by ses narodil dnes
a přichází věčné mládí,
narození – výherní los
a hodně na něj padne.

Tento den může být první –

jednota začala,

chtěl bych aby jeho úsvit

znamenal pro mne nekonečno,

které dává svátky naděje,

triumf víry v laskavost.

Ponechám nejlepší slova

v sarkasmu uvozovek…

Bez sporů a směšných hádek
je život lepší než sen?
Nepromeškej dítě-den,
ať vydrží, vydrží, vydrží jen...

Odhodíme roj pochybností,

poprvé otevřeme svět,

ať je tento paprsek první

pro naše obnovené oči.

S láskou, jen pro ni,

nebeskou a vždy pozemskou,

nechej den dýchat

pak se v nás díky jeho lehkému závanu

najednou probouzí touha.

Věříme v ducha, v sen, v doping

a se vzdechem úlevy věříme: nečeká nás podvod.
Pojďme vstoupit do stínu vytoužené temnoty
naivně spojení s tímto dnem...

…………………………………………………
A tak... klameme sami sebe...

ĎÁBLI – ANDĚLÉ

Za obzorem našich pochybností,

nevěřících, nevědomě mlhavých,

jsou ďáblové, ti démoni se psí čenichem,

jejichž lichotivé oči jsou věčně sladké na zalíbení,

obejmou nás démoni,

vplazí se do našich duší s mazanou řečí,

jejich dobrosrdečnost je dvojznačná.

Snadno nás očarují klamem,

lehce nás přivedou na scestí,

využijí naši naivní povahu

a sklony k samolibosti.

Och! Jak s námi hodují!

Opijí se a padají nám do náruče,

klidně spí a my s otevřenými ústy

lapáme po vzduchu,

bojíme se, že nás udusí

svou chlupatou váhou,

jsme bezmocní...

Klidně spí v hlubokém požehnaném spánku,

my nezavíráme oči ani ve dne, ani v hluboké noci...

A jednoho dne, za nějakého úžasného rána,

když by někdo velkým, neznámým, neviditelným

štětcem namaloval laskavý horizont v purpuru,

najednou ďáblové pochybností zmírní bolest objetí.

A s hněvem a hrůzou, jako láva

sopky Věry, jejíž kráter vyteče,
a mlhavý horizont pochybností

se roztrhne na kousky.
Už démoni s psími tlamami zmizí

a uvidíš tváře světlých nejkrásnějších stvoření,

dobrých, andělsky laskavých

a andělsky nevinných.

SLUNCE A MY

Jenom dává,

nechce nic na oplátku.

Bereme, nenasytně

a nejen naše,
potřebujeme stále více.

Nechceme ani trochu odevzdat.

Slunce je větší než matka,

především kvůli živému, všeobjímajícímu svitu...

Nepotřebuje naše laskavé hymny,ódy

a uplakané písně –

to je jeho podstata,
přírody, které nerozumíme.

Kolik století už je lidstvo zasaženo:

jakou velkorysost vždy projevuje
a nechce nic na oplátku.

Člověče!
Znáš sám sebe, člověče!

A i když se někdy slunce potáhne mlhou

navždy poražené ve směšnémsporu

mezi ním a tebou,

pak neplakej nad osudem,

nespěchej slepě za soumraku...

Jasný paprsek slunce není maska,
anipřelud, ani podvod.

A nikoli v něm, ale v tobě bude příčina smrti,

pokud bude Země navždy pokryta mlhou.

VTĚLENÍ DUCHA

Bylo to jako sen a já jsem v tom snu žil
blažený, vzdálený sen

a úplně jsem zapomněl, nevzpomínám si,
kdy a kdo mi ve skutečnosti přikázal,

abych se zde narodil...

Zapomněl jsem, ale přesně si pamatuji,
že pod tím nekonečným nebem

je moje vlast.
Ani na chvíli jsem neváhal

a okamžitě si vybral...

A vím s jistotou, že kdybych se znovu narodil,

určitě by to bylo tady,

pak by byl stejnýmůj otec,

pak bych měl stejnou matku.

Všem těm, kteří se narodili na stejné zemi,

přeji všechno první – aby existoval stejný sen,

aby ještě než se jejich děti narodí,

žily na stejném místě jako já –

před všemi narozeními stejný sen,

čistý jako východ slunce,

stejný sen, který vidíme jen se zavřenýma očima.

A odkazuji svět všem – všem,
nechte světlo otevřít vaše ospalé oči,
protože světlo žije jen
v otevřených očích

Odkazuji svět,

ten první, jako okamžik míru,

který je nekonečný a tak čistý,

že člověk chce před svým duchovním ztělesněním
pokleknout a... plakat...

VÝCHOD ZE ZAVŘENÝCH DVEŘÍ

Nejsou žádné beznadějné situace,
existují východy,
jejichž dveře jsou před námi otevřené,
prostě není pro nás výhodné je vidět...

Avšak člověk Boží
tyto zavřené dveře –
konec konců jsou to také dveře k východu,
a abychom vyšli z těchto dveří,

potřebujeme trochu pracovat mozkem...

BEZHLAVÝ JEZDEC

Bůh dává jednomu lebku
dalšímu hlavu
a třetímu– ani jedno, ani druhé
a všichni pokorně a pokorně přijímají
Boží dar, který jim byl dán...

A pak se není čemu divit,

když je jezdec bezhlavý,

je to Boží vůle...

Pane, smiluj se nad svými dětmi

a opravdu je hrozné,
když kypípole bitvy,

když bouří smrt v horách a soutěskách,
a bezhlavý jezdec vede rotu na koních...

Překlad Libor Martinek

ՊՈԵԶԻԱ

Լուսնյակի լույսը խաղաղ է այնքան,
որքան աշխույժ է
մեղվապարսերի բզզոցը՝
ծաղկած ծառերի շուրջը…

Ինչ – որ հրաշքով
ես կանգնած ծովի ափին,
տեսնում եմ հակառակ ափը…

Ինչ – որ հրաշքով
ես ապարների
սահմռկեցուցիչ շարժումն եմ տեսնում
ընդերքում
երկրի…

Ինչ – որ հրաշքով
հողոտ ներբաններն իմ թափառում են
Մեծ Արջի փոքրիկ համաստեղության
հեռաստաններում…

Ինչ – որ հրաշքով
ոչխարներն անգամ
հայացքներն իրենց գամել աստղերին
և հիանում են աստղերի լույսով…

Ինչ – որ հրաշքով
աշխարհի բոլոր թագավորները,

բոլոր դարերում,
հրամանները դարձրած կշռաքար,
նախ իրենց խիղճն են կշռում խնամքով,–

ինչ – որ հրաշքով հասկանալով, որ
այս երկրի վրա ամենայն ինչ էլ մահ ունի,
միայն մահը մահ չունի…

Ինչ – որ հրաշքով
աշխարհի բոլոր փոքր ու մեծ մարդիկ
իմ աչքերով են նայում այս պահին
կյանքին ու մահին, աշխարհին այս հին
ու նաև` իրենց…

ԱՊՐԵԼՈՒ ԳԱՂՏՆԻՔԸ

Ես քեզ ճիշտ ժամին
կսպասեմ մի ժամ,

Ու եթե չգաս,
կսպասեմ մի օր,

Թե չգաս դարձյալ,
ես քեզ կսպասեմ լրիվ մի ամիս,

Եթե վերստին չգաս, սիրելիս,
կսպասեմ ես քեզ կլոր մի տարի,

Թե չգաս էլի,
կսպասեմ մի դար,

Թե նորից չգաս,
կսպասեմ նորից

և…
կապրեմ ամբողջ մի հավերժություն…

ԵՐԲ ՀԵՌԱՆՈՒՄ ԵՍ…

Ախ, այս որբը սուրբ,
տնավերն այս խեղճ,
աշխարհի այսքան ցավն ինչպե՞ս տանի,
ինքն աշխարհի ողջ ցավն առած իր մեջ,
աշխարհում այս նեղ
ո՞ւր ապաստանի:

Ու երբ դու այդպես հեռանում ես լուռ,
հազար երանի,
որ կարծում ես, թե
սիրված լինելու հաճույքը թեթև
քաղցր է սիրելու տանջանքից անլուր,

հազար երանի,
որ չես հասկանում,
թե հեռանալով ինձանից այդպես,
դու ոչինչ, ոչինչ քեզ հետ չես տանում,
պարզապես դու ես լքում ինքդ քեզ:

Եվ ապրում ես դու,
ապրում ես որպես
արկի մի բեկոր – անձավում սրտիս,
ու թե չես ուզում դու ինձ սպանել,
թող որ այն մնա, մի փորձիր հանել…

ԱՍԵՍ ՈՉԻՆՉ ԴԵՌ ՉԻ ԵՂԵԼ…

Թող այս օրը լինի այնպես,
ասես ոչինչ դեռ չի եղել,
երազները մեր գունագեղ
ասես կյանքը դեռ չի խեղել,
ասես այսօր մենք ծնվեցինք
ու միշտ պիտի մնանք ջահել,
ասես թե մեր աշխարհ գալով
ինչ – որ մի մեծ բան ենք շահել…

Օրը լինի առաջին օր,
օրը լինի պատրանազերծ,
վերջ չունենա ոչ մի սկիզբ,
և այս օրն էլ չունենա վերջ…
Թող այն լինի հավատի տոն,
թող այն լինի հույսի շքերթ,
ու մերկ լինի ամեն մի բառ,
չհանդուրժի ոչ մի չակերտ…

Երազի մեջ գնանք ապրենք,
և երազը չունենա վերջ,
և երազը լինի բարի,
և չլինի կռիվ ու վեճ,

գնանք ապրենք հեքիաթի մեջ,
կասկածների պարսը քշենք
և աշխարհին նայենք այնպես,
ինչպես մանուկ օրն այս թավշե…

Սեր,
միայն սեր ու դարձյալ սեր,
լոկ սեր բուրի օրվա շնչից,
և սիրո տաք շնչի առաջ
ցավը լինի խեղճ ու չնչին…

Հավատանք,
որ էլ չենք խաբվի,
լինենք հպարտ ու լինենք հեզ,
և միամիտ ձևանալով…
…………………………………
այսպես… խաբենք ինքներս մեզ…

ՀՐԵՇՆԵՐԸ` ՀՐԵՇՏԱԿՆԵՐ

Մեզ ծվատող կասկածների
մառախլապատ հորիզոնում անպարագիծ
կան հրեշներ շողոմաշուրթ,
որ շնթռկում մեր դեմ-դիմաց,
և կեղծավոր ու վարակիչ վարքուբարքով
մեր աչքերի մեջ են նայում ու հմայում
մեզ խորամանկ ու երկիմաստ զրույցներով զարմանալի…

Հմայում են այդպես ահա ու մեզ խաբում
հրաշքներով հնարավոր ու անհնար,
օգտվելով բնությունից մեր միամիտ ու բարեհաճ…

Ու կոնծելով մեզ հետ նրանք խաբում են մեզ,
ապա հարբում ու մրափում՝
անփութությամբ անձնապաստան
փռչոտ թաթերն իրենց դրած մեր տաք ափում,
գլուխները` մեր շնչահատ կրծքի վրա…

Մրափում են նրանք հանգիստ, երանելի քնով մի խոր,
իսկ մեր աչքին քուն չի գալիս,
քուն չի գալիս գիշեր ու զօր…

Հետո ինչ-որ մի հրաշքով
ամենազոր,
ինչ-որ օրվա առավոտյան,
աննյութեղեն ինչ-որ վրձին
երբ ներկում է բոսորագույն
հորիզոնը անպարագիծ,

և դրանից հանկարծակի
մոլեգնորեն ու դիվահար
երբ հավատի հրաբուխն է
պատառոտում
մառախլապատ հորիզոնը
կասկածների –
հրեշները վեր են թռչում,
դարձած անմեղ հրեշտակներ…

ԱՐԵՎՆ ՈՒ ՄԵՆՔ

Նա տալիս է միայն,
նա չի ուզում ոչինչ,
մենք վերցնում ենք միայն
և ուզում ենք
էլի,
մենք չենք տալիս ոչինչ…

Նա մեզ համար մինչև անգամ այն չի,
ինչ որ մայրն՝ իր երեխայի համար,
այլ ավելի բարձր,
ամբողջովին տարբեր,
ինչ որ ուրիշ մի բան…

Նրան հարկավոր չեն մեր երգերը՝
առողջ, թե խեղանդամ,
նրա համար մեկ է, կան թե չկան դրանք,
այդպիսին է նրա բնությունը…

Ու մենք արդեն քանի,
քանի դար է արդեն
զարմացած ենք նրա շռայլ անկեղծության,
անկեղծորեն շռայլ,
շռայլորեն բարի համեստության վրա,
ու մենք համոզված ենք,
քանզի մենք մեզ գիտենք,
որ թե մի օր, բան է,
մի վեճ ծագի նրա ու մեր միջև,
ոչ՜նա,
այլ մե՜նք պիտի դառնանք պատճառ…

ՈԳԵՂԵՆ ՊԱՏԿԵՐ

Երազ էր կարծես, և ապրում էի ես այդ երազում,
մի երանելի երազ էր հեռու,
և բոլորովին մոռացել եմ ես, չեմ մտաբերում,
թե երբ և ով էր կտակել արդյոք,
որ ծնվեմ այստեղ…

Մոռացել եմ ես,
հիշում եմ սակայն,
որ երկնքի տակ այս անեզրական
այս հայրենիքը երբեք չեմ փնտրել,
միանգամից եմ ես նրան ընտրել…

Եվ հաստատ գիտեմ, եթե ծնվեի ես երկրորդ անգամ,
հենց այստեղ պիտի ծնվեի նորից,
պիտի ծնվեի միևնույն հորից,
պիտի ծնվեի միևնույն մորից…

Բոլոր – բոլորին,
ովքեր ծնվել են այս հողի վրա,
ցանկանում եմ ես ամենից առաջ նույնպիսի երազ,
որ դեռ չծնված նրանց զավակներն ապրեին այնտեղ,
ուր ապրել եմ ես, մեկըս՝ բոլորից, ծննդից առաջ,
մի երազ, որը մաքուր է, ինչպես լույսն այգաբացի,
մի երազ, որը տեսնում են, սակայն, լոկ փակ աչքերով:

Լույս եմ կտակում բոլոր – բոլորին,
և թող որ լույսը մեր այս երազկոտ աչքերը բացի,
որովհետև լույսն ապրում է միայն բաց աչքերի մեջ,
լույս եմ կտակում,
որ նախնական է, ինչպես որ պահը աշխարհարարման,
որ անվախճան է և այնքան զուլալ,
որ մարդ ուզում է
նրա ոգեղեն պատկերի առաջ
ծունկ չոքել ու… լալ…

ԵԼՔ ՓԱԿ ԴՌՆԵՐԻՑ

Անելանելի իրավիճակներ չեն լինում երբեք,
լինում են ելքեր,
որոնց դռները բաց են մեր առաջ,
պարզապես դրանք մեզ ձեռք չեն տալիս…

Սակայն, մարդ Աստծո,
այս դռները փակ՝
սրանք էլ, ախր, դռներ են ելքի,
և այս դռներից ելնելու համար
բա գոնե մի քիչ զոռ չտա՞ս խելքիդ…

ԱՆԳԼՈՒԽ ՁԻԱՎՈՐԸ

Աստված մեկին գանգ է տալիս,
մեկին՝ գլուխ,
իսկ երրորդին՝ ոչ այս, ոչ այն,
և ամենքն էլ աստվածատուր իրենց ընծան
ընդունում են հեզ ու հլու…

Եվ ուրեմն, ոչինչ չկա զարմանալու,
երբ ձիավորն է անգլուխ,
կամքն է Տիրոջ…

Տեր, ողորմեա զավակներիդ, ահավոր է դառնում իրոք,
երբ եռում է մարտադաշտը,
ու երբ մահվան փոթորիկ է սար ու ձորում,
և անգլուխ ձիավորն է գլխավորում
հեծյալ վաշտը…

Gagik Davtian (1947) Գագիկ Դավթյան

Arménský básník, překladatel. Jeho první básně vyšly v novinách Avangard v roce 1967. Je autorem řady sbírek poezie, včetně překladů do gruzínského, ruského, polského, francouzského, bulharského a srbškého jazyka. Mnoho z jeho děl je zahrnuto v antologiích arménské poezie v angličtině, němčině, ukrajinštině, gruzínštině, slovenštině, srbštině a dočkal se také překladů do čínštiny, perštiny, rumunštiny a dalších jazyků.Nedílnou součástí jeho básnické literární biografie je překladatelská činnost. Ve svém překladu publikoval více než 20 sbírek klasiků a současných autorů světové poezie.

Translations from Armenian

Թարգմանություններ Հայերենից